⚡ Radyasyon Yanığı Nedir?

 Radyasyon yanığı, yüksek doz radyasyonun deri üzerinde oluşturduğu hasar sonucu meydana gelen ciddi bir yanık türüdür. Özellikle radyoterapi sonrası cilt yanıkları sık karşılaşılan durumlardandır. Bu yanıklar, hafif kızarıklıktan kronik ülser ve skara kadar değişen tablolarla kendini gösterebilir.

Radyasyon, hücrelerin DNA’sına zarar vererek radyasyon hasarı belirtileri oluşturur. Yanığın şiddeti, maruz kalınan doz, süresi ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Erken tanı ve uygun bakım, iyileşmeyi hızlandırır ve komplikasyonları azaltır.

 

🩺 Belirtiler ve Nedenler

🔹 Belirti ve Semptomlar

• Kızarıklık, ödem ve kaşıntı

• Pullanma ve kabarcıklar

• Açık yaralar ve ileri evrede nekroz

• Uzun süreli cilt sorunları

🔹 Nedenler

• Yüksek doz radyasyon ve uzun süreli maruziyet

• Radyoterapi uygulamaları

• İleri yaş ve kronik hastalıklar

• Bağışıklık sisteminin zayıf olması

🔹 Risk Faktörleri ve Komplikasyonlar

• Enfeksiyon ve geç iyileşme

• Skar dokusu ve kalıcı izler

• Lenfödem ve doku kaybı

💊 Tanı ve Tedavi

🔹 Tanı Yöntemleri

• Klinik muayene ve hasta öyküsü

• Deri biyopsisi (ileri evre olgularda)

• Laboratuvar testleri ile enfeksiyon riski değerlendirmesi

🔹 Kanıta Dayalı Tedavi

• Topikal nemlendiriciler ve kortikosteroidli kremler

• Enfeksiyon kontrolü için steril pansuman

• İleri evrelerde cerrahi müdahale ve deri grefti

🔹 Evde Bakım Önerileri

• Ilık su ile cilt temizliği

• Tahriş edici sabun ve kimyasallardan kaçınma

• Doktor önerisi ile nemlendirici kullanımı

🏥 Hangi Doktora Başvurmalı?

• Hafif yanıklar: Dermatoloji

• Orta ve ileri yanıklar: Yanık Ünitesi ve Plastik Cerrahi

• Radyoterapi süreci: Onkoloji

Profesyonel destek, iyileşme süresini kısaltır ve komplikasyon riskini azaltır.

❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Radyasyon yanığı evde tedavi edilebilir mi?

Hayır, evde sadece destekleyici bakım uygulanabilir. Nemlendirici kremler ve hafif temizlik süreci iyileşmeye yardımcı olur, ancak profesyonel tıbbi tedavi şarttır.

Radyoterapi sonrası cilt yanıkları kalıcı iz bırakır mı?

Evet, ileri evre yanıklarda iz kalabilir. Erken müdahale ve modern cerrahi yöntemlerle iz kalma riski azaltılabilir.

Radyasyon yanığı için hangi kremler güvenlidir?

Doktorun önerdiği topikal nemlendirici ve kortikosteroidli kremler güvenlidir. Bitkisel veya rastgele ürünler kullanmak önerilmez.

Kaynak:

Radyasyon Yanığı

Yanık Ünitesi