2.22.2011

Oksijen Tedavisi ve Oksijen Tüpü Kullanımı

Oksijen Tedavisi
Oksijen Tedavisi
Oksijen Tedavisi ve Oksijen Tüpü Kullanımı

OKSİJEN TEDAVİSİ
Oksijen tedavisi, hastaneöncesi acil bakımın en önemli kısmını oluşturmaktadır. Atmosferdeki oksijen oranı bilindiği gibi % 21 dir. Bu oran sağlıklı bir insanın yaşamını sürdürmesi için yeterli olurken, hasta veya yaralılara ilave oksijen gerekmektedir. İlave oksijen gerektiren durumlar:

· Solunum ve/veya kalp durmasında (kardiyopulmoner arrest) uygulanacak TYD, normal dolaşımın(kardiyak out-put’un) ancak % 25-33 ünü sağlayabilecek kadar etkin olabilmektedir. Bu nedenle yüksek yoğunlukta verilecek oksijen hastanın yaşama şansını artıracaktır.

· Kalp krizi ve ani bilinç kayıpları; kanın kalbe veya beyne gidişinin herhangi bir nedenle engellenmesi sonucu ortaya çıkan bu acil durumlarda, oksijen tedavisinin yaşamsal önemi vardır.

· Şok; kalp-damar sistemindeki (kardiyovasküler sistem) dolaşımın, herhangi bir nedenle yetersiz kalması nedeniyle, yaşamsal dokuların yeterince kanlanamamasıdır. Bütün şok olgularında, dokulara ulaşan oksijenlenmiş kan miktarı azaldığından, oksijen tedavisi ile dokuların oksijen gereksinimi en üst düzeyde karşılanabilir.

· Kan kaybı; ister iç kanama isterse dış kanama olsun, dolaşan kan ve alyuvar miktarı azalacağından dolaşımdaki doymuş oksijen miktarı da azalacaktır; oysa kanın oksijene doymuş olması gerekir. Bunun için, dışarıdan oksijen desteği gereklidir.

· Akciğer hastalıkları; akciğerler solunan oksijenin, kana ve dokulara ulaşmasından sorumludur. Eğer akciğerlerin, herhangi bir nedenle ( pulmoner ödem, amfizem vd) görevlerini yapmaları güçleşirse, oksijen desteği ile bu sorun hafifletilerek, dokuların yeterince oksijenlenmesi sağlanabilir.

· Kemik kırılmaları, kafa yaralanması, ve diğer yaralanmalar; birçok acil durumda oksijen tedavisine gerek olmayabilir. Ancak, vücudun tüm sistemleri işbirliği içinde çalıştıklarından, herhangi bir yaralanma şoka neden olabilir. Şok durumunda ise tüm vücut etkilenir, dolayısıyla dışarıdan oksijen desteğine gereksinim vardır.

HİPOKSİ
Hipoksi, dokuların yeterince oksijenlenememesidir. Zaman zaman anoksi ile karıştırılmaktaysa da, anoksi dokuların tamamen oksijensiz kalmasıdır. Hipoksiye neden olan bir çok sebep vardır:

· Kişi yangın olan ortamda kalmışsa, duman soluyacak ve oksijensiz kalacaktır. Yetersiz oksijen nedeniyle de hipoksi gelişecektir.

· Hasta Amfizemli ise, bu akciğer hastalığı, oksijenin atmosferden dolaşıma geçişini zorlaştırır. Dolayısıyla akciğerler görevlerini yeterince yapamadıklarından hipoksi gelişir.

· Aşırı doz uyuşturucu (veya ilaç) alınmışsa, bu durumda hastanın solunum sistemi baskılanır. Hastanın solunum hızı dakikada 5’ e kadar düşebilir. Hasta yeterince soluyamadığı için vücudun oksijen desteğine gereksinimi vardır.

· Hasta kalp krizi geçiriyorsa; akciğer görevini yerine getirmesine rağmen, kalp hasarı nedeniyle oksijenlenmiş kan vücuda pompalanamamaktadır. Dolayısıyla da hipoksi oluşmaktadır.

Ayrıca felç, şok ve diğer bazı durumlarda da hipoksi gelişebilir. Hipokside önemli olan, bulguların hemen tanınması ve anında müdahale edilmesidir. Hipoksi tanısı, derideki siyanoz ile konabilir. Eğer beyinde hipoksi gelişmişse, hastanın bilinç düzeyi bozulur. Taşikardi, huzursuzluk veya konfüzyon görülebilir. AABT, hipoksinin oluşmasını veya artmasını, oksijen vererek önleyebilir.


OKSİJEN TEDAVİSİNİN ZARARLARI:
Her ne kadar çok yararlıysa da, oksijen kullanılırken dikkatli olunmalıdır. Oksijenin zararlarını tıbbi ve tıbbi olmayan şeklinde, iki başlık altında inceleyebiliriz.

Oksijen kullanımının tıbbi olmayan zararları:
· Acil bakımda kullanılan oksijen, yüksek basınç altında, tüplerde depolanmıştır. Tüpteki herhangi bir delinme, zedelenme, ya da vanasındaki bir kırılmanın tüpü hızlı bir mermiye dönüştürdüğünü biliyor musunuz? Bu tüpün ambulans içinde yaratacağı hasarı hayal edebiliyor musunuz?

· Oksijen yanıcı özelliğinden dolayı çok kısa sürede yangına neden olabilir. Oksijen, havluların, çarşafların ve giysilerin içine yayılma özelliği sonucu, yangının büyümesini hızlandırır.

· Yüksek basınç altında oksijen ve akaryakıt karışmaz. Ancak bir araya geldiklerinde birçok tepkime meydana gelir, en şiddetlisi ve bizi etkileyebilecek olanı patlamadır. Bu nadiren olabilecek bir durumdur, sebebi dağıtım veya vana sisteminin petrol ürünleri ile yağlanması ya da petrol kökenli yapışkanlar kullanılmasıdır.

Tıbbi olmayan zararlar nadiren görülmektedir, oksijen kaynağının ve cihazların kurallara uygun kullanımı ile bu zararlar önlenebilir.

Oksijen kullanımının tıbbi zararları:
Alanda, oksijenin tıbbi zararları nadiren görülmektedir. Çünkü, oksijenin olumsuz etkileri, uzun süre ve yüksek yoğunlukta oksijen verildiğinde ortaya çıkar. Alanda çok az görülmesine rağmen, oksijen tedavisinin daha iyi anlaşılması için tıbbi zararlarının bilinmesi gerekir. Bunlar:

· Oksijen zehirlenmesi yada hava kesesi kollapsı - Bazı hastaların akciğerleri, oksijen verildiğinde veya yüksek yoğunlukta uzun süre oksijen verildiğinde, istenmeyen tepki gösterirler. Aşırı miktardaki oksijene tepki olarak akciğer aktivitesi azalır veya hava kesesi kollapsı ( atelektazi ) gelişir.

· Yenidoğanda körlük - Şayet yenidoğan bebeğe çok yüksek konsantrasyonda oksijen verilirse, kandaki yükselen oksijen seviyesi sonucunda bebeğin lens tabakasının arkasındaki dokuda skar (retrolental fibroplazi) oluşur. ve kalıcı körlüğe neden olur.

· Solunumun baskılanması ( depresyonu ) veya solunumun durması ( arresti) - Bu durum özellikle kronik bronşit, amfizem, kronik obstrüktif akciğer hastalığı ( KOAH ) olan hastalara, uzun süre ve yüksek yoğunlukta oksijen verildiğinde görülebilir.

İlk ikisi alanda çok az görülmesine rağmen, akılda tutulması gereken durumlardır.

KOAH olan hastaların özellikleri vardır: Bu hastalar sürekli hipoksiktirler. Dolayısıyla bu hastalarda karbondioksit seviyesine tolerans gelişmiştir ve hastada solunum gereksinimi, karbondioksit yerine oksijen seviyesi ile ayarlanmaktadır. Oksijen verildiğinde, kandaki oksijen seviyesi yükseleceğinden beyne, solunumun azalması veya durması, yönünde sinyaller gidecektir. O nedenle, KOAH’ lı hastalarda oksijen verirken dikkatli olmak gerekir.

Oksijen Tüpü
Oksijen Tüpü

OKSİJEN TÜPÜ KULLANIM TALİMATI
1.   AMAÇ
Oksijen Tüplerinin doğru ve verimli kullanılması hasar oluşmasının önlenmesini sağlamaktır.
2.  KAPSAM:
Tüm Evdebakım Hemşireleri, Paramedikler(Ambulans sağlık personeli)
3.  TALİMAT:
  • Oksijen tüpü, tüp taşıma arabasında, güvenli bir yerde muhafaza edilmelidir.
  • Oksijen hastaya takılmadan önce tüm bağlantıları kontrol dilmelidir.
  • Regülatör oksijen tüpüne tam olarak yerleştirilmelidir.
  • Regülatör kavanozuna uygun seviyede distile su doldurulmalıdır.
  • Tüpün basıncı sürekli kontrol edilmeli, tüp tam olarak boşalmadan şirkete haber verilmelidir.
  • Regülatör yerleştirildiğinde kaçak kontrolü yapılmalı eğer kaçak varsa derhal şirkete bildirilmelidir.




Eğer kronik bir akciğer hastalığınız varsa, bazı durumlarda doktorunuz evde oksijen kullanmanızı önerebilir. Uygun kullanıldığında güvenilirdir ve rahatlamanızi sağlayabilir.

Gerekli önlemleri Alma
Oksijenin bol olduğu ortamlarda ateş daha hızlı yanar. Bu nedenle evde oksijen kullanırken, yangına karşı uygun önlemleri almak gereklidir. kıvılcım, ateş ve ısı çıkaran aletleri oksijen veri|en bölgenin yeterince uzağında tutun. Bunlar arasında kibrit çakmak ile ısıtıcı elektrikli battaniye radyo ve saç kurutma makinesi gibi elektrikle çalışan aletler sayılabilir. Yanıcı maddeleri (alkol, spreyler, yanıcı sıvılar iıe vazelin ve parfümler de dahil petrol ürünü içeren maddeler gibi)de bölgeden uzak tutun.
Oksijen tüpünü ve malzemelerini 50 C üzerindeki sıcaklıklara maruz bıkarmayın.

Oksijen Tüpü Kullanırken
• Oksijen tüpünün devrilmemesi içjn gerekli önlemleri alın çünkü tüpler ağırdır ve devrildiğinde zarar verebilirler.( Kullanmadığınızda koruyucu kabını uygun şekilde takın).
• Oksijen tüpüne regülatörünü takarken teknik talimatlara tam olarak uyun.
• Regülatörü takmadan önce vanayı hafifçe açıp hemen kapatın. Bu işlem toz ve yanıcı maddeleri temizleyecektir.

Oksijen Tüpünü Taşıma
Eğer 24 saat oksijen almanız gerekiyorsa doktorunuz taşınabilir oksijen tüpleri kullanmanızı önerebilir.yukarıda anlatılan kuralları ve düzenlemeleri taşınabilir tüpe de uygulayın. Taşınabilir tüplerde sınırlı miktarda oksijen bulunur, bu nedenle uzun yolculuklarda sürekli oksijen sağlamak için daha fazla hazırlık yapmak gerekir.


Hastane Bölümleri > Göğüs Hastalıkları > Oksijen Tedavisi ve Oksijen Tüpü Kullanımı

Üyeliksiz yorum yapmak içim: Adı/Url kısmını seçin sadece isminizi yazın yeterlidir.
EmoticonEmoticon