Boğmaca

Boğmaca Hastalığı Nedir: Boğmaca öksürükle kendini gösteren, mikropların neden olduğu bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Her yaşta görülmekle beraber, çocukluk dönemindeki boğmaca şiddetli seyreder. Her dönemde görülebilen boğmaca, genelde sonabahar aylarında ortaya çıkar. Boğmacaya, Bordetela cinsi mikroplar yol açar. Bu mikrop insanlara yerleşir. Hastalığa neden olduğu herhangi bir hayvan yoktur.

Çok bulaşıcı bir hastalıktır. Damlacık infeksionu yoluyla insandan insana bulaşabilen bir hastalıktır. Bulaşıcılık, hastalık ortaya çıktıktan yaklaşık 30-40 gün kadar daha devam eder. Boğmaca bir kere ortaya çıktıktan sonra ona karşı doğal bağışıklık gelişir. Bir daha ömür boyu ortaya çıkmaz. Aşı ile sağlanan bağışıklık ise 5-7 yıl kadar sürer. Bu süreden sonra tekrar aşı olmak gereklidir. Sıklıkla bebeklerde ortaya çıkan bir hastalıktır. Fakat günümüzde erişkinlerde görülme sayısı da artmaktadır.

Boğmaca neden ileri gelir ? Çoğunluk vakalarda bir virüs enfeksiyonundan ileri gelmektedir. Bakteri, organizmaları da bu hastalığa neden olabilir.
Boğmaca difteriden ileri gelebilir mi ? Evet. Boğazda ve soluk borusunda bir zarın meydana gelmesiyle bir tip difteri boğmacası gelişebilir.
Boğmaca olduğu nasıl anlaşılır ? İlk belirtileri nefes almakta güçlük çekilmesi, boğuk seslilik veya ses kaybı, horoz ötüşüme veya ayıbalığının havlamasına benzer sesler çıkarılmasıdır. normal vakalarda çocuğun ateşi biraz artar. Ciddî vakalardaysa hastanın nöbeti fazlasıyla yükselebilir.
Boğmaca genellikle ne zaman başlar ? Genellikle geceleri. Çoğu zaman gündüz kaybolur ve bir gece sonrası daha şiddetli olarak kendini belirtir.
Ortalama bir boğmaca vakası ne kadar süreli olur ? Bir Günden üç Güne kadar.
Boğmacanın tedavisi nedir ?

• Solukla içeriye buhar çektirmekle.
• Çocuğun boğazının arka kısmına bir kaşık sokarak kusturmakla. Kusmak yoluyla çocuk, çok kez boğazı tıkayan katı balgamı dışarıya atabilir.
• Doktorun kontrolü altında çocuğun kusmasını temin etmek için çocuğa ipeka verilmekle.
• Odada bir buhar tenceresinin (çaydanlığın) devamlı buhar çıkarmasıyla çocuğun yatmakta olduğu odayı ılık ve nemli bulundurmakla.

Boğmaca yeniden gelme eğilimini gösterir mi ?Evet. Bir çocuk bir kez boğmacaya yakalandı mı, iki veya üç yıl süreyle her solunum yolu enfeksiyonunda bu hastalığa yeniden yakalanma eğiliminde olacaktır.
Ciddî olan boğmaca vakalarında özel tedavi metotlarına ihtiyaç duyulur mu ?
Evet. Ciddî bir boğmaca vakası olan çocuk hiç vakit kaybetmeden bir doktora gösterilmelidir. Çünkü bu gibi ciddî vakalarda nefes tıkanıklıkları eğilim oranları çok yüksek olur.
Ciddî boğmaca vakalarında ne yapılmalıdır ?
Buharla açılamayan nefes tıkanıklığı varsa doktor derhal yapılması gerekli olabilecek bir soluk borusunun açılması (tracheotomy) Ameliyat yapılması için çocuğun hastaneye kaldırılmasını isteyebilir Çok acil vakalarda doktor bu ameliyatı evde yapmak lüzumunu bile hissedebilir.
Trachetomy nedir ?
Çocuğun soluk almasını temin için nefes borusuna açılan bir deliktir.
Ciddî bir boğmaca vakası için başka tedavi metotları var mıdır ?
Evet, birçok vakada Oksijen verilmesi yararlı olmaktadır.
Boğmaca tedavisinde antibiyotikler yararlı olurlar mı ?
Hafif vakalarda bunlara lüzum görülmemekteyse de, ciddî vakalarda yararlı olurlar.
Boğmaca olan çocuklara özel bir gıda rejimi tatbik edilmeli mi ?
Yumuşak yemekler ve ılık sıvıdan verilmesi tercih edilmelidir.
Boğmaca herhangi bir şekilde önlenebilir mi ?
Hayır. Ancak evde, Özellikle çocuğun yatmakta olduğu odanın, nemli olması yararlı olmaktadır.
Boğmacaya karşı tesirli bir aşı mevcut mudur ?
Hayır.
Boğmacadan sonradan görülen kalıcı tesirler olabilir mi ?
Genellikle hayır. Vakaların büyük çoğunluğu tamamen iyileşir.
Boğmacaya yakalanan bir çocuğu karantinaya almak gerekli midir ?
Hayır. Ancak hastalık bulaşıcı olduğundan her üst kısım solunum enfeksiyonlarında alınması gereken tedbirler ihmal edilmemelidir.
Boğmacaya, aîlerjik çocuklarda daha mı sık rastlanır ?
Evet.
Belirli bir mevsimde daha mı fazla meydana gelir ?
Evet. Özellikle kışın ve sonbaharda görülen bir hastalıktır.
Boğmacadan iyileştikten ne kadar süre sonra, çocuğun evden çıkmasına izin verilmelidir ?
Hafif vakalarda iyileştikten iki veya üç Gün sonra, ciddî vakalarda ise iyileştikten bir hafta veya on gün sonra.
Boğmaca Hastalığının Belirtileri:

• Bulantı ve kusma.
• Hırıltılı nefes alma
• Yemeyi ve içmeyi zorlaştıran koyu bir balgam
• Sık sık Hapşurma
• Ateşlenme
• Öksürük nöbetleri

Hastalık belirtileri çocuklarda daha hızlı seyreder çünkü bünyeleri çok daha zayıfıt ancak yetişkinlerde bu süreç daha uzundur.Boğmaca aşısı doktorlar tarafından tavsiye edilmektedir. Bebeklerde ilk aşı 2. ayda yaptırılmalıdır. Daha sonra birer ay aralıklı 2. ve 3. aşılar yaptırılır, 16. ve 24. aylar arasında ise 4. aşı yaptırılmalıdır.6 yaş altındaki tüm çocuklara bu aşı şiddetle tavsiye edilmektedir. Koruma süresi en az 10 yıl olarak gözlemlenmiştir.

Boğmacadan Korunma
Hastayla yakın temas içinde bulunan ya da aynı ortamı paylaşanların mutlaka eritromisin proflaksisi olması gerekir. İlk bir hafta hastanın kaldığı yer, bulunduğu ortam diğer bireylerden ayrılmalıdır. Bu üsre içinde hastaya antibiyotik tedavisi uygulanır. Asıl korunma yöntemi aşılamadır. Çocukluk dönemind eyapılır. Hasta yakınlarının da aşılarının yapılması gerekmektedir.